Σε κάθε επιχείρηση ξεκαθαρίσματος ένας ύπουλος εχθρός παραμονεύει ανάμεσα στους σωρούς πραγμάτων, έτοιμος να καταστρέψει την δουλειά ωρών, περιμένοντας υπομονετικά την στιγμή που θα σπείρει απογοήτευση και θα οδηγήσει στην παραίτηση ακόμα και των πιο αποφασισμένων ξεκαθαριστών:
Η στοίβα “ίσως”.
Ο σωρός με τα πράγματα που ίσως θα κρατήσετε ή μάλλον θα πετάξετε αλλά δεν ξέρετε ακόμα με βεβαιότητα και θα το ξανασκεφτείτε σε δεύτερο χρόνο που ίσως να είναι στο τέλος του ξεκαθαρίσματος αλλά μάλλον θα είναι σε κάνα τρίμηνο και μάλλον δεν τα θέλετε αλλά ίσως και να είναι χρήσιμα και μάλλον θα τα κρατήσετε για καλό και για κακό αλλά ίσως να τα ξεφορτωνόσασταν αν δεν έκαναν ένα κάρο λεφτά και μάλλον χωράνε πίσω απ’ όπου τα βγάλατε αλλά ίσως και να μη χωράνε και…
Η στοίβα “ίσως” αποτελείται ουσιαστικά από αποφάσεις που δεν πάρθηκαν τη στιγμή που έπρεπε – την στιγμή δηλαδή που ήρθατε αντιμέτωποι με το αντικείμενο, το ρούχο ή το πράγμα στη διάρκεια του ξεκαθαρίσματος: την απόφαση, με άλλα λόγια, αν θα το κρατήσετε ή θα το ξεφορτωθείτε.
Φαινομενικά, η απόφαση “κρατάω / πετάω”, δείχνει απλή. Στην πραγματικότητα όμως, για τους περισσότερους από εμάς, δεν είναι: (σχεδόν) κάθε αντικείμενο, έπιπλο, ρούχο, αξεσουάρ, διακοσμητικό, καθαριστικό, καλλυντικό, βιβλίο, χαρτάκι, μπλιμπλικάκι, πραγματάκι, κάθε ένα, κρύβει μέσα του σενάρια χρήσης, εκκρεμότητες, θετικά και αρνητικά συναισθήματα και εκδοχές του εαυτού μας, λιγότερο ή περισσότερο ρεαλιστικές. Όσο μεγαλύτερο τέτοιο “βάρος” φέρουν τα αντικείμενα (είτε κόστους, είτε συναισθηματικό, είτε και τα δύο), τόσο πιο δύσκολο είναι να πάρετε μια απόφαση για την μοίρα τους. Εκείνη η σειρά CD με κλασσική μουσική που ποτέ δεν ακούτε; κρύβει μέσα της μια βερσιόν του εαυτού σας πιο σοφιστικέ, που κάθεται τα βράδια και ακούει κλασσική μουσική με ένα ντιτζεστίφ μετά το δείπνο. Τα 48 φυλλάδια από γραφεία τουρισμού; την επιθυμία σας να ταξιδέψετε στην Άπω Ανατολή, που έληξε άδοξα όταν ξεκίνησε η καραντίνα, και το μπάτζετ της οποίας αναλώθηκε σε υλικά ζαχαροπλαστικής, το χόμπι που ξεκινήσατε κατά τον εγκλεισμό. Και τώρα, η στοίβα με τα υλικά ζαχαροπλαστικής (και τα 873 tutorials που έχετε σωσμένα σε chrome tabs και τέσσερα διαφορετικά Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης) κρύβει μέσα της τύψεις και ενοχές που φύγατε απ’ την κουζίνα τρέχοντας τρία λεπτά μετά το τέλος της καραντίνας και δεν έχετε αγγίζει κουπάτ έκτοτε, παρόλα τα λεφτά που ξοδέψατε σε βιβλία ζαχαροπλαστικής, φόρμες, κουζινομηχανές και τον αρτοπαρασκευαστή. Έτσι, όταν στο ξεκαθάρισμά σας φτάσετε στο επαγγελματικό σετ διακόσμησης τούρτας με τις 55 μύτες (το οποίο έκανε 80+ ευρώ) που έχετε καταχωνιασμένο στο πίσω μέρος του ντουλαπιού πάνω από τον απορροφητήρα και το οποίο δεν έχετε χρησιμοποιήσει ποτέ παρότι έχετε κάνει ήδη εφτά τραπέζια απ΄ όταν το αγοράσατε, δεν μπορείτε να αποφασίσετε αν θα το κρατήσετε ή όχι, και το βάζετε στη στοίβα “ίσως”.
Επιπλέον, άλλος ένας παράγοντας επηρεάζει το μέγεθος της στοίβας “ίσως”: η κούραση λήψης αποφάσεων. Κάθε μία απόφαση που παίρνουμε στη διάρκεια της μέρας, από τις πιο απλές μέχρι τις πιο περίπλοκες, καταναλώνει ενέργεια, και η ενέργεια αυτή δεν είναι άπειρη. Παράγοντες όπως η βιολογική κούραση, η πείνα ή η δίψα, επιβαρύνουν ακόμα περισσότερο το σύστημα, και κάνουν τη διαδικασία ακόμα πιο κουραστική. Έτσι, σε ένα πρότζεκτ ξεκαθαρίσματος, όσο περνάει η ώρα και η κούραση μεγαλώνει, τόσο μεγαλώνει και ο σωρός “ίσως”: οι αποφάσεις γίνονται όλο και πιο δύσκολες.
Παρότι πιστεύετε ότι θα ξεκαθαρίσετε τη στοίβα “ίσως” στο τέλος, η αλήθεια είναι ότι τις περισσότερες φορές τα πράγματά της θα γλιστρήσουν ύπουλα ξανά στο μέρος από το οποίο τα βγάλατε, ή σε κάποιο άλλο μέρος: καθώς κάθονται μέσα στη μέση και ενοχλούν, τα φυλάσσετε “προσωρινά” μέχρι να αποφασίσετε. Στην πραγματικότητα όμως έχετε αποφασίσει: εφόσον δεν αποφασίσατε να τα ξεφορτωθείτε, έχετε αποφασίσει να τα κρατήσετε. Αν η στοίβα είναι μικρή και το υπόλοιπο ξεκαθάρισμα πετυχημένο, τότε ίσως η στοίβα “ίσως” να μη χαλάσει το αρχικό σας σχέδιο – σίγουρα όμως θα σας αφήσει μια ενοχλητική εκκρεμότητα στο πίσω μέρος του μυαλού σας και στο πίσω μέρος των ντουλαπιών σας που δεν θα κάνει τη ζωή σας καλύτερη.
Πως να νικήσετε τη στοίβα “ίσως”
Το πρώτο βήμα είναι να κάνετε ένα λεπτομερές και ρεαλιστικό σχέδιο εκκαθάρισης. Ακόμα και εάν ο χώρος ή η κατηγορία πραγμάτων που θέλετε να τακτοποιήσετε είναι μικρή, κάντε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο.
Το δεύτερο βήμα είναι να σκεφτείτε και να καταγράψετε τα κριτήρια με τα οποία θα πάρετε αποφάσεις: ορίστε τα κριτήριά σας με σαφήνεια και γράψτε τα κάπου όπου θα μπορείτε να ανατρέξετε σε αυτά κάθε φορά που νιώθετε ότι δεν μπορείτε να αποφασίσετε. Θεωρήστε τα κριτήριά σας ως κανόνες που έχουν τεθεί από κάποια ανώτερη αρχή και τηρήστε τα απαρέγκλιτα.
Το τρίτο βήμα είναι να προετοιμαστείτε εκ των προτέρων για τα συνηθέστερα μπλοκαρίσματα που πιστεύετε ότι θα αντιμετωπίσετε: αν για παράδειγμα το κόστος ενός αντικειμένου σας σταματάει από το να το ξεφορτωθείτε, ορίστε ένα πλαφόν κάτω από το οποίο θα ξεφορτώνεστε ότι θέλετε. Εάν είναι οι αναμνήσεις που σχετίζονται με το αντικείμενο, εξετάστε το ενδεχόμενο να το φωτογραφίσετε έτσι ώστε να το βλέπετε άμα θέλετε αλλά να μη σας πιάνει χώρο.
Το τέταρτο βήμα είναι να αποδεχτείτε τον εαυτό σας όπως είναι: εάν πραγματικά θεωρείτε ασύλληπτο να ξεφορτωθείτε τα πιατικά της γιαγιάς σας ενώ δεν τα χρησιμοποιείτε ποτέ, καλά κάνετε και μπράβο σας και σε κανέναν δεν πέφτει λόγος – αποδεχτείτε την πραγματικότητά σας όπως έχει και λάβετέ την υπόψη στο σχεδιασμό σας: για εσάς, η υπό εκκαθάριση κουζίνα σας έχει ένα ντουλάπι λιγότερο γιατί σε ένα ντουλάπι θα ζουν τα πιάτα της γιαγιάς σας. Άρα, θα βολευτείτε με τα υπόλοιπα.
Τέλος, προβλέψτε συχνά μικρά διαλείμματα στο σχέδιό σας και μην τα παραλείπετε. Και αν δείτε ότι δυσκολεύστε να πάρετε αποφάσεις, κάντε το διάλειμμά σας αμέσως: φάτε κάτι ελαφρύ, πιείτε κάτι αναζωογονητικό και διαβάστε ξανά τις σημειώσεις σας για το όραμα και το στόχο σας.
Καλό ξεκαθάρισμα!
Η Ντικλατερού 🙂
ΥΓ: τα κάνατε όλα αυτά και παρόλα αυτά καταλήξατε με μια στοίβα «ίσως»; μη σκάτε, υπάρχουν σοβαρότερα πράγματα για να σκοτίζεστε – δείτε στο Patreon της Ντικλατερούς τρεις στρατηγικές να εξαφανίσετε την στοίβα που σας προέκυψε και να προχωρήσετε με τη ζωή σας!
Main image by Sarah Brown, via Unsplash
Ντικλατερού 